Monday 26 January 2015

A eng zawnga thlir thiam
Martin L. Chhakchhuak
Newcastle, UK


Photo : Google Image
A eng zawnga thlir thiam’ han tih rikngawt mai pawh chu, chu pa chu thupui vuah tur a van hle mai in ti mai thei a. A dik reng a ni, thupui han vuah mai tur ka hre lo va, ‘a eng zawnga thlir thiam’ tiin ka han vuah ve tawp a, a dik emaw chu…..

Kan thupuia a landan atang chuan thlir dan chi khat chauh a awm loh thu a lang sa nghal pang mai a, thuziak thiam leh mi ningkhawng hre thiam thin/chin tan chuan kan thupuiin a sawi tum chu a rin zawn theihin a nih dan tur a hmuh tlang ruah theih mai awm e. Thuziak thiam chuan eng eng emaw ni hmangin a behbawm an han phuah khawm/fawmkhawm a, thuziak ngaihnawm takah a lo chang zel thin a; keini ang tualto pa mawl tan erawh chuan a behbawm leh ngaihnawm dan han phuah chuan vak ngaihna kan hriat ve dawn loh avangin a nihna ang ang leh mawlmang takin kan at thlasik mauchang puah ve phawng phawng mai dawn a ni.


Khai le, kan thupuia kan sawi lan tak ang khian, thil reng reng hian thlir dan chi khat chauh a nei lo va; tin kan thil thlir thiam dan azirin keimahniah hlawkna kan hmuin kan hmulo thei bawk. Kan Bible-a Thuhriltu ziak zulzui deuh ang khan han sawi dawn tai la,thil reng reng hian hun ruat leh nihphung an nei vek a, chu hun ruat leh nihphung chu a thlir dan thiam te tana thil thlum tak  malsawmna a nih laiin a thlir dan thiam ve lo te tan erawh chuan thil kha tak anchhia a ni ve thei tlat bawk a ni. Chumi zulzui deuh chuan han pawt fan leh deuh hret ila, thil tha a awm a, thil thalo (sual) a awm bawk a, malsawmna a awm a, anchhia a awm bawk a; hlimna a awm a, hlimlohna (lungngaihna/lungchhiatna) a awm bawk a; hlawhtlinna a awm a, hlawhchhamna a awm bawk a; thim a awm a, eng a awm bawk a….etc.,… kan sawi seng lo vang. Kan sawi tum tak zawk chu mihring kan nih chhung hi chuan chung zawng zawng nen chuan kan inhransan thei dawn lo va, engtik niah emaw ni chuan kan chungah a lo la thleng ve dawn a ni…. tih hi lei ben thelh a hlauhawm loh tlukin a chiang sa a ni. Chutih hunah chuan chung thil chi hrang hrang lo thleng te chu engtiangin nge kan lo hmachhawn ang tih tak hi kan sawi uar tumna leh duhna lai tak pawh a ni reng a ni. 

Photo : Google Image
Thil pakhat, harsatna a lo thlen changa han tlanchhiatsan ngawt mai hi harsatna chinfel dan tha ber a ni lo fo thin. Chinfel a hnekin harsatna chi dang dangin a rawn nangching duh chawk a ni. A tawpah chuan chinfel hleih theih loh khawpin a chhah tawh thin. Amaherawhchu harsatna reng reng hian chinfel dan a nei vek a. Chung harsatna lo thleng thut thei dinhmunah kan din chang hian, he thil hi rinloh takin lo thleng thut se la engtianginnge kan chinfel ang tih ngaihtuahna hman tangkai fo hi a finthlakin a chinfel dan kawng khat a ni ngei mai, kan chunga harsatna lo thleng thut thut thei dinhmunah hian a tha zawnga thlir dan leh a chhe zawnga thlir dan, a thim zawnga thlir dan leh a eng zawnga thlir dan te hian kan ngaihtuahna hi a tibuai ve fo thin a ni. Chutih hunah chuan ngaihdan han siam fel mai pawh a har thin ang, mahse, a tha zawng leh a eng zawnga thlir thiam tan erawh chuan engkimah hian hringnunah lungawina/hlimna an hmu thin a ni. A tha zawng leh a eng zawnga thlir thiam lo tan erawh chuan he khawvel hi vuina khawvel a ni thei bawk. A eng zawnga thlir thiam chuan amah leh a chhungkaw chunga harsatna lo thleng thinah pawh lawm dan an thiam tlat zua nia le. Engvangnge kan tih chuan he harsatna hian amahah chhelna leh tanlakna a siamsak a, harsatna lo thleng leh tur pawh a cho em em tawh mai a ni. Thil reng reng hi a thim zawnga thlir tlat thin leh a kawi zawnga la tlat thin hi an awm ve thin a, chung mite tan chuan harsatna chu sawi loh hlawhtlinna/lawmna/hlimna pawh hi an tan thil kha takah a chang thei a ni. Engvangnge kan tih chuan an thlirna zawn a dik tlat lo va, khang hlimna/lawmna/hlawhtlinna te khan an nun hi a tihlim pha ve tlat lo. A thlir dan an thiamloh avangin a aia duhthawhna leh duhamna khan an nun hi a neih thuai thin vang a ni. Chuvangin thil reng reng chu a eng zawnga thlir thiam lo tan chuan he khawvelah hian hlimna leh lawmna tluantling hi a lo awm ve thei thin ta lo a ni.


Photo : Google Image
Thil reng reng, a eng zawnga thlir thiam tan erawh chuan an neih chhun chhunah pawh hlimna leh lawmna chhiarsenloh/chharsenloh an nei thin a, an chunga harsatna lo thleng thinah pawh a eng zawnga an thlir thiam thin tlat tawh avangin khang harsatna te khan an nun kha a nei pha tawh lo va, malsawmna/hlimna/lawmna ah an chantir ta zawk thin a ni. Chuvangin a eng zawnga thlir dan thiam hi a pawimawh em em a, chu chuan keimahniah beiseina lian tak min siamsak thin a; chu beiseina chuan kan hring nun hi a khalh kal ve thung a ni. Ziaktu pakhat chuan, ‘Beiseina nei lo mihring chu khawvela mi khawngaihthlak ber a ni,’ a lo ti a. Chu mi khawngaihthlak ber chu kan nih loh nan, chu beiseina chuan kan hringnun hi khalh kal zel se la, tichuan kan hmaa thil thleng, kan tawh apiangah a eng zawnga thlir thiamtu kan nih zel theih chuan he khawvel hi Vanramah kan siam dawn a lo ni reng mai. A eng zawnga thlir dan thiam hi malsawmna dawnna hnar pawh a ni e.

No comments:

Post a Comment