Friday 28 November 2014

Hnam Rohlu Thalaite

C. Lalmuankima
Newcastle UK

Photo : Google

‘Thalaite hi khawtlang tizahawmtu, tithlamuangtu, ral hlauhawm leh sapui laka khawtlang humhimtu, in lam leh ram lama hnathawktu ber, tanpui ngaite tanpuitu, mi harsa zawk leh mi chhumchhia zawk te khaidingtu..’ tiin lehkha ziaktu pakhat chuan thalaite pawimawhzia a lo ziak lang tawh a. A dik hlein ka hria. Thalaite hi khawtlang nun innghahna kulhpui/kulhbing (lungpui) an ni tak meuh meuh va, hmanlai pipute atang pawha khawtlangin innghahna lungpui atana a hman, nu nau leh tar leh upa te pawhin an lo thlamuanpui thin te an ni. Chuvangin thalaite hian ram leh hnam siamthatna kawngah hian mawh an/kan phur nasa em em a, ram leh hnam siamthatna kawngah thalaite hian mawh an phur angin ram leh hnam tlakchhiatnaah pawh a mawh phurtu chu thalaite an/kan ni.



Thalaite hian kawng khat talah mawhphurhna kan nei a ni tih kan inhre tur a ni. Thil reng rengah mawhphurhna nei ve nia inhriatna hian nun a tihlim a, neitu chan a chantir a, taihmakna bul pawh a ni. Tih tak takna nun min pe a, hlawhtlinna bul a ni bawk. Tichuan mawhphurhna nei vea inhriatna chuan mi a tihuaisen a, mi puitling nihna leh finna leh remhriatna min pe bawk. Ram leh hnam hmangaih tur pawhin mawhphurhna nei ve nia inhriatna hi a pawimawh hle a ni. Mawhphurhna nei ve nia i inhriat loh chhung chuan, ‘ram leh hnam ka hmangaih a ni…’ ti mah la, ka chauhva ram leh hnam hmangaih, mawhphurhna la ngam lo i ni mai ang.

Hnam nunphung lanna pawimawh tak mai pakhat chu Thalaite nunah a ni a awm ni. Thalaite hi kan hnam Darthlalang an ni. Kan hnam darthlalang kan thalaite nun a chhiat viau chuan kan hnam hian ‘naktuk..’ tia sawi tur kan nei ve tawh lo vang. Chuvangin kan hnam darthlalang chu kan thalaite hi an ni. Darthlalangah chuan kan nihna zawng zawng kan inhmu fiah thei a, kan chhiatna lai te, kan mawilohna te, kan balhna lai te kan hmu fiah thin. Chutiang chiah chuan vawiin nia kan hnam nunphung lanna pawimawh tak kan thalaite hmel hi a chhiat viau chuan naktuka kan ram leh hnam hruaitu tur te hi an van ngaihtuahawm dawn em…! Kan thalaite hmel lan dan a chhiat viau chuan kan hnam nun a chhe tel nghal a, hnam dangte hmuhsit leh rah behin kan awm mai ang. Chuvangin kan hnam nun lanna kan thalaite ah hian chi nung (chi tha) kan in tuh a pawimawh a ni. Vawiin nia kan thalaite nuna chi tha kan tuh chuan naktuka ram leh hnam hruaitu tur tha tak tak kan chher chhuak dawn tihna a ni.

Photo : Google
Kan thalaite zingah rinawmna hi kan inelna kipui ber ni thei se la a van tha dawn em…! Rinawmna hi a pawimawh em em a, rinawmna leh taihmakna tello chuan eng hna pawh hi a hlawhtling tak tak thei lo a ni. Rinawmna tello chuan khawvelah hian eng pawl mah hi a hlawhtling tak tak thei lo va. Rinawm lohna avangin khawvela pawl lian tak tak leh ropui tak tak te pawh an lo keh chhe rum rum tawh thin a ni. Rinawm lohna avang bawkin khawvela lalram nei zau ber ber te pawh an lo keh chhe tawh thin bawk. Khawvela in nuam leh ropui ber berah inkhung mah ila, a chhunga chengte kan rinawm miau si loh chuan a van rapthlak dawn em…! Chu tluka lei hremhmun a awm chuang lo vang. Mihring hi a tawng apuiin mi zahawm tak a nih theih ngawt loh va, mihring nun vawng zahawmtu (zahawmna siamtu) chu rinawmna a nih tlat avangin rinawmna hi a pawimawh a, mihring min tizahawmtu a ni. Kan hnam zahawm leh zahawm loh chu kan rinawm leh rinawm lohvah thui tak a innghat a, rinawmna hi kan hnam nun innghahna kipui ber atan i hmang ang u. Hmanlai kan pipute nuna an lo inelna kipui ber pawh kha Tlawmngaih, Huaisen, leh Rinawm a ni tlat. Chuvangin rinawmna hi kan thalaite nunah inelna kipui ber atan hmang i la, rinawmna hian khawtlang nun a tizahawm a; khua leh tui tha nei tur pawhin a chhunga cheng te kan rinawm hmasak phawt a ngai a ni.

Hmasang pipute nun kha han thlir i la, an rinawm em em mai a; thing fak pakhatin kawng kharpui an do va, lo lamah nilengin an fehsan a, an thil engmah a bo ngai lo. Tunlai nun hi han thlir ve teh, chabi leh tala tha pui pui pawhin kan in chhung bungrua hi a venghim zo tawh lo chu a nih ber hi maw…. Rinawmna dik tak chu chhungril atanga lo chhuak a ni zawk a, chumi chhungril atanga lo chhuak chu a nghet a; a tlo fat tawh a ni. Rinawmnain khawvel hi a lei theih a, rinawm lohnain (daithlannain) khawvel hi a hralh theih ve thung.

Photo : Google
Khawvelah hian kan neih rohlu ber ber te chu kan hlut em em thin a, kan rohlu awmna apiangah kan rilru pawh a awm. Kan hnamin a neih rohlu ber mai chu kan Thalaite hi an ni. Chuvangin kan thalaite nunah hian taihmakna hi bet tel tlat se la, ram leh hnam hian a van thlamuanpuiin rah nasa tak a van chhuah lehzual dawn em…! Kristian kan nih angin Bible-in min zirtirna thu hi kan dah lal ber zel ang a, Kristian thalai chu a taima tur a ni ringawt mai. Bible-in, “Thawk peih lo chuan ei pawh ei suh se…” (I Thes 3:10) tih hi Kristian nun bul intanna a tih theih hial awm e. Taihmakna tello chuan eng hna mah hi a thawh tak tak theih loh va. Ram ropui tehna chi khat pawh neih thil ‘Hausakna’ hi a ni awm e. Chu hausakna ropui tak nei tur chuan mihring hi a taihmak phawt a ngai a, chu taihmakna chuan hlawhtlinna ropui tak a thlen ta thin a ni. Thufing pakhat chuan, “Mi taima tan nitin mai hi hnathawhna ni a ni” a tih laiin “Mi thatchhe tan chuan nitin mai hi awl ni a ni” a ti ve thung.

Kan chenna leilung dintu ngei pawh khian taihmaknain bul min lo tansak tawh a, kan Pathian khi thatchhe Pathian a ni lo va; taima Pathian a ni zawk. Kan Pathian ngeiin kan chenna leilungah hian hausakna chi tin reng a lo phum ru teuh mai a, chumi chu taihmak chhuaha hai peih apiangin leilung hausakna hi an hai chhuak tam mai a ni. Chuvangin kan chenna leilung hi mi thatchhe tan chen peihna tlak a ni lo va, mi taima tan erawh chuan chhuahsan phal chi a ni lo ve thung. Mi taima te dinchhuahna, hlawhtlinna, din channa khawvel a nih laiin mi thatchhia te tlakchhiatna, hlawhchhamna, tlakranna khawvel a ni ve thung.


Chuvangin kan hnam rohlu kan thalaite nunah hian he taihmakna hian bu khuar nghet tlat se la, kan hnam hian engtikah mah tlakchhiat ni kan nei tawh ngai lo vang. Kan hnam rohlu ber chu Thalaite hi an ni si a.

Lehkhabu rawnte : £ Hlawhtlinna lamtluang           Ziaktu   Vanneihtluanga
                               £ Hei le vawiin                        letlingtu    P.L.Liandinga
                               £ Tuinung lui                             Ziaktu    Rev Vanlalzuata
                               £ Rinawmna (article)                 Ziaktu    C. Lalmuankima
                               £ Mizo Bible Thianghlim

No comments:

Post a Comment