Zo Vapual

Thil rim tui ka tih ber mai chu….

C. Lalmuankima

Newcastle, United Kingdom

 



Kan naupan laiin ka u nen hian ka pa hnathawhna kawr, thlan tuiin a bual chhuah vek mai, balbawma suk tura ka nuin a dah that hi kan hnim thin a, ka pa thlan tui rim chu a rim tui kan ti em em thin a, ka u nen kan inhnim chhawk thin a ni. Chu rim chu midang tan chuan thlan rim chhe tak a ni mai thei, kei ka tan erawh chuan vawiin thlengin ka hnarah a la cham reng a, vawiin thlengin a la rim tui reng a ni.

Thil rim han sawi takah chuan thil rim thliartu ber kan hnar hian rimhriatna a neih that a pawimawh em em a, kan hnar berin a rimhriatna a hloh tawh chuan a bula engtiang khawpa rim tui pawhin awmzia a nei thei tawh lo thin. Pangpar rim tui tak tak te, theirah leh thlai rim te, mihring leh rannung thlengin an rim tui dan a in ang lo theuh va, siamtu Pathianin a siam ang theuhvin rim an neiin an chhuah thin a; a then te phei chu han hnima hnara cham vang vang te a awm a; a then erawh chu vawi khat hnima luak tichhuak em em leh kaw let nghal tawp tawp theia min siamtute pawh an awm ve bawk a, kan rim ngai nat zawng te pawh a in ang vek hek lo. Thenkhatin rim no tak an ngainat laiin a then erawh chuan rim thip tak leh rim na tak an ngai na ve thung a, mi thenkhat lahin perfume rim te hi rim tui an tih viau laiin thenkhat tan chuan luak tichhuaktu thil rimchhia a ni ve thei thung. Pangpar leh theirah leh rannungte pawhin anmahniah rim an nei thin a, chutiang bawkin mihringte pawhin rim kan nei thin.

Photo : Google Image

Mihring pawh hian rim chi hrang hrang kan nei a, a then chu an bula awm hrehawm khawpin minute hnih khat lek awm pawh hrehawm khawpa rim chhe tak leh rim na tak nei an awm laiin a then erawh chu rim chhe hran lova an bula awm nuam em em an awm ve bawk. Mingo rim leh mihang rim te pawh a in ang lo va, Pathianin min siam zia rengah rim hran hran neiin min siam a ni tihah hian lungawi tlang ila a hahdam ber zel a ni.

Kan unauvin kan tet te atangin ka pa hnung hi kan zui nasa em em a, thal sikul chawlh a lo thlen tawh hi chuan ka pa hnung zuiin in sain kan inhlawh ve chawt thin a; thal nipui chhungin sikul kaina tur daih kan inhlawh chhuak ve thin a ni. A changin sikul chawlh ni apiangin kan inhlawh ve thin bawk. Kha khan hringnun hmasawnna kawng tinrengah mi puitling ni turin min lo chher hriam a ni tih hi tun hnuah hian ka hre chhuak dawn chauh a ni. Ka pa hnung kan zui thinna khan kawng engkimah hringnun hmasawnna kawng zawh turin min lo chher hriam a, pawisa tam takin a lei zawh theih loh nunkawng puitling min lo zirtir a ni tih han hmuh chhuah meuh chuan pa te hnungzui man to zia kan hmu chhuak uar uar mai a ni. Ka pa hnung ka lo zui thin kha vawiin thlengin ka la inchhir hauh lo, inchhir a hnekin a man tamzia ka hmu chhuak telh telh zawk. Thalai zawk nih chuan a changin pa te nena rilru inhmuh vak loh chang te awm ve bawk thin mah sela tawnhriat lo ngah tawh zawk na na na chuan thil awmzia min hrilhfiah leh thin kha ka tan chuan a hlu ka ti lo thei lo.

Ka pa hian chhungkaw mawhphurh hna hi a hlen zovin pa dinhmun hi a luah zo hlein ka hria. Kut tling lova sum lak te phei chu a duh lovin a haw em em thin a, dawt var han sawia neih ve hluai theihna ang chi thil remchang tak te pawh a tawng ve tawh thin a, mahse khatiang thila hausak hluai ai chuan kut thianghlim hmanga nitin ei chawp thawhchhuaha nupui fanaute chawm kha a ngai sang zawk a, kut tlinglova lak luh hi a dodal hle a ni. Upa dan takin kan naupan zual deuh laiin han ti ve khanglang ila; Tum khat Sunday School inkhawm kan bang biak in atanga ka kal chhuak kawt thler hnih vel kan pelh hnuin mi pawisa thlauh Ks. 10 hi ka chhar hlauh mai a, ka lawm teh reng nen: ka nu leh pate chuan ka chharna hmun min zawt a, ka chharna hmuna dah leh turin min ti a; a hrilhhaithlakin ka ui khawp mai. Kha thil kha tun hnua ka ngaihtuah let leh hian rinawm tura min zirtirna thu pawimawh tak a lo keng tel reng a ni tih hi ka hmu chhuak ta a; a hunlai chuan kha cheng sawm khan thil tam tak a lei thei ngei ang a, pum puarna tham khawp ei leh in te pawh a lei thei mahna, mahse pawisa hlutna hmanga a hlutna chhut theih loh mihringa rinawmna zawk kha a hlu fe zawk a, chu chuan tun dinhmun hi min hruai thleng ta a ni. Khatih hunlai kha ka nu leh pate khan min lo khap lo se la chuan, thawnthu pakhata kan chhiar fo thin naupang thil chhar thei tak chanchin ang kha kan ni ang a, kawt laia thil chhar mai kha duh tawk lovin thilruk thlengin kan ching ang a, a tawpah kha thil tha lo khan rinawmlohnaah min hnuk lutin ka hringnun hi tualthahna leh rukruknain a khat ve tawh ngei ang.

Hnampui zawka kan ngaih Sapho rinawmzia te hi ka ngaihtuah thin a, hmanlai kan pipute ang khan rinawmna hi an nunpui tawp a ni lawm ni tih tur khawpin an rinawm em em ringawt mai a ni. Rinawmna chungchang ka sawi apiangin keimah ngeiin ka tawnhriat hi ka sawi tel thin a, entirna tha tak tling vea ka hriat avangin ka han sawi nawn leh ang e.

Tum khat pawh City Centre-ah kalin thil lei turin ka chhuak a, kal kawnga mipui tam tak karah ka wallet (pawisa bawm) ka thlauh a, ka thlauh tih ka hre reng reng lo. Nu pakhat hian ka hnung lamah a nau nawr chungin min rawn um hlawk hlawk mai niin, ‘khawngaihin lo ding teh…. khawngaihin’ a rawn ti lauh lauh mai a, kei lah chuan midang a koh emaw tiin ka lo ngaihsak hauh lo va. A tawpah chuan ka bul hnai a rawn thleng a, thaw hlawp hlawp chungin, ‘Hei hi i pawisa bawm a ni lawm ni, tun chinah chuan ak fimkhur tawh ang che…’ tiin ka kutah min rawn pe leh chat a ni. Ka pawisa bawmah khan pawisa tlem azawng leh ka Bank Card leh thil pawimawh dang te ka dah vek si a, ti bo ila chuan ka tal buai hle dawn tihna a ni. Ka sawi tum tak chu, keini ni ila, ‘A neitu berin a tlansan tawh a, a rawn lam tawh kher lo vang, i nei daih ang….’ kan ti mai thei. Mahse hnam pui te mizia atang hian thil tam tak zir tur kan nei niin ka hria. Anni chuan an ta ni lo na na na chu rinawmlohna nena thleng kha an tih dan a ni ve hauh lo. I thil tih bo pawh a ngaiah chiah i hmu leh thei a ni. Hei tak hi a ni hmanlai kan pipute nuna nun ze mawi tak bet tel tlat Rinawmna an tih chu. Keini thangtharte pawh hian kan pipute nuna nun ze mawi tak hi chhawm nung zel ang u, chumai ni lovin kan hnua lo kal zel tur thangtharte hnenah pawh rinawmna nun hi vawng nghet tlat turin i inhrilh mawlh mawlh ang u. He Rinawmna nun hi a ni kan hnam zahawmna min siamsaktu tur chu ni. Rinawmna tel lo chuan mihring nun a zahawm thei lo va, chu hringnun khalh ngiltu ngei pawh chu Rinawmna hi a ni.



Photo : Google Image

Kan ramah hian chhungkuaa pa dinhmun luah zo lo leh mahni mawhphurhna pawimawh hlen zo lo an va tam tak em! Chhungkuaah pa berin a dinhmun luah zo lo leh a mawhphurhna hlen na chang hre lo leh lak na chang hre lova a awm phawt chuan chhungkuain a nih dan tur ang a nih theih loh phah a, chhungkua chuan tlakchhiat/tlakran chiah a hma bak thin a ni. Pa dinhmun tih te, pa mawhphurhna tih te, pa hna tih te hi han ngaihtuah mai pawhin a rit em em a, tute emaw nupui nei tur anga anhnah kau hnih khat thlak belh leh chaw no khat thlak belha harsatna chinfel theih mai a nih loh avangin he dinhmun hi rilru ngaihtuahna zawng zawng sawm khawma chhungkaw pa ber dinhmun luah zo tura theih tawp chhuah ngai a ni.

Pa te hnung zui tam kha a lo inchhirawm dawn lo khawp mai tih hi khua reiah kan hrechhuak tan dawn chauh a ni. Ka pa hnathawh kawr kha vawiin thlengin a la rim tui ber zel a nih hi. Ka pa khan hnathawh chungchangah chauh min lo zirtir lo va, nitin khawsak dan leh nun dan mawi thlengin min lo zirtir tel bawk a ni. Mi pa te angin lehkha thiam sang leh sawrkar hna lian thawk a ni hauh lo, mahse ka nu nena theih tawp chhuaha an fate tana an thawhrimna, an faten zirna leh thiamnaa rual awt bik lova min siam leh a hminga an fate pangain graduate thei tura an thawhrimna te hi a ropui ka ti a, an ngaihsanawm hlein ka hria. (Heti hian ka ngaihtuah, fa panga nei ve ila, ka pa ang hian chhungkua hi ka enkawp puitling thei ang em….. tih hi vawiin thlenga keimah leh keimah ka inzawhna lian tak a la ni reng a ni.)

Mahni pa te fak chiama a ni lo thleng thlenga ka pa fak hi ka sawi tum a ni lo va, ka ti ngai bawk lo vang a; ka pa lak atanga thil tam tak zir chhuak ve nia ka inhriat avang zawkin kawng thenkhatah a chanchin ka ziak tel mai zawk a ni. Ka pa min fuihna thu pakhat ka duh em em a awm. ‘Engpawh tiin khawi hmunah pawh awm mah ula, LALPA leh kohhran hi bel tlat zel ang che u. Keini mi retheiten kan mawina awmchhun chu LALPA leh a kohhran belh tlat hi a ni.’ a tih hi a ni. Kohhran leh khawtlanga tlangnel taka awm thei tura min siamtu leh min fuihtu chu ka pa hi a ni. Kohhran leh khawtlang thiltih kha a ngai pawimawh thei em em mai a, mahni hna thulh thak khawp pawhin zu han thawk thei a….! Thenawm khawveng te leh thiantha te pawhin ‘a’ an tih hlawh khawpa kohhran leh khawtlang thiltih ngai pawimawhtu a nihna a ropui ka ti a, ka pa hniak hnung kan zui pha lo lutuk erawh rilru a hrehawm duh hle. Kohhran leh khawtlang thiltih ngai na tura min zirtirna khan khawi lo ilo han kal pawhin tlangnel tak leh inrintawkna lian tak min neihtir a, mipui hmaa han din ve thut chang pawhin kan zam chhe viau bik tawh lo a ni. He thil ka pa lak atanga thil zir chhuah ka neih tluka ropui hi ka hre chuang lo.

Khawvel zirna leh thiamna chu zir chhuak teuh mah ila, anmahniin an ropui satliah a ni ringawt. Ka pain min zirtir Hringnun Zirlai zawk hi kei chuan ka ngai ropui zawk fo vang, sum leh pai tam takin a lei theih miah loh hringnun zirlai ka pa hnen atanga ka zir chhuak hi a man a va to tak em! Khawvel zirna sang zawk University leh College ropui tak tak te pawhin an hlan theih loh ‘Hringnun Zirlai’ ka pa hnen atanga ka zir chhuak hi a hlu ka tiin a man a tam ka ti a, ka roh hle bawk a, ka tu leh fate te thleng pawha ka hnutchhiah leh hlanchhawn duh ber chu ‘Hringnun Zirlai’ pawimawh tak tak hi a ni. Kei ka tan chuan ka pa hnathawh kawr kha vawiin thlengin a la rim tui ber zel a, thil rimtui ber te ai pawhin a la rimtui ber zel a ni.