Zo Vapual

I harsatna Lalpa Pathian hmaah pharh (thlen) thin rawh

C. Lalmuankima 

Slough, United Kingdom 

Tuna i harsatna leh manganna, nangmah leh i chhungten in tawn mek kha Lalpa Pathian hmaa pharh (thlen) nachang i hre thin em? tih hi duhsak takin ka han zawt teh ang che.....

Mi tam tak chuan harsatna kan tawn mek hi a pharhna dik takah pharh nachang kan hre thin lo va, harsatna dangin kan nun min tlakbuak fo thin reng a ni. Engtiang khawpa harsatna lian pawh ni rawh se a pharhna tur dik tak Lalpa Pathian hmaa kan pharh thin phawt chuan a sutkian dan kawng min zawnsak turin kan rin Pathian khi a inpeih reng a ni tih hi kan hriat hmasak a tha hle. 

Photo: Pinterest 

Lal Hezekia chu Assuria hovin an ram lak tumin an rawn vau/vo va, Assuria lalten an chheh vel ram zawng zawng tichhe vekin an chunga an thiltihte chu rikrap nan rawn hmangin an rawn vau/vo leh a, tichuan Lal Hezekia chuan palaite kut ata lehkha chu a hmu a, a han chhiar a. Tichuan Hezekia chu LALPA inah chuan a han lut a, LALPA hmaah chuan a pharh ta a.....(Isaia 37:8ff) (A thawnthu chu Isaia 37-ah hian chipchiar takin chhiar tur a awm tho va, duh tawk mai ila.....)

He ta "LALPA hmaah chuan a pharh ta a......." a tih lai tak hi ka va duh tak em! Ka chhiar nawn leh thin a, he thu hian nasa takin min challenge nge tlat mai ni te hian ka hre thin..! Han chhiar nawn leh pawhin helai thu bawk hian min hneh hle a, Lalpa Pathian hmaah ka harsatna pharh chhuah nachang ka lo hre thin lo va, ka chhungte leh lainate leh thianthate bula pharh/hrilh kha a pharhna/hrilhna tur dik tak emaw ka lo ti thin a, ka buai phah hrep thin bawk a ni. 

Ka harsatna leh manganna pharhna tur hmun hi ka lo hai thin a, a pharhna tur hmun ni lovah ka lo pharh fo thin a, a tawpah keimah bawk ka buai leh thin. Kan thian tha te leh kan laina hnaivaite hnenah kan harsatna kan hrilh a, min puih a hnekin anni pawhin keimah anga harsatna an lo neih ve chu min lo hrilh ve bawk a, kan harsatna chu lak kian a hnekin a belhchhah zawk thin a, a hlawk lo tak zet a ni. Tunah chuan a tih dan ka zir thiam ve tan ta a, Lal Hezekia ang hian eng anga harsatna leh manganna lo thleng mah sela, Lalpa Pathian hmaah pharh hmasa lovin ka awm tawh ngai lo vang. Hei hi ka thiante leh ka ringtupuite pawhin in lo zir ve atan ka duhsak hle che u a ni.

Mi in ang lo tak tak te leh hnathawh in ang lo tak tak te, mize in ang lo tak tak te kan nih angin kan harsat leh mangan tawh dan a in ang lo (chen lo) theuh ngei ang. Lal Hezekia chu Judate (Israel) lal a ni a, Assuria lalho vauna lehkha a hmuha a rilru awm dan tur chu han ngaihtuah mah la, a ram leh hnam pum innghahna an lalber a nih angin a rilru a buai hle ang tih chu a hriat theih a ni. Chutianga rilru buai tak leh mangang taka a awm lai chuan a harsatnate hriatpui turin LALPA inah a lut a, a harsatna chu LALPA hmaah a pharhin a tawngtai thu kan hmu a ni (Isaia 37:14-20). Kan harsatna leh manganna te hi a tet leh lenah innghat lovin Lalpa Pathianah tlan luhpui nachang kan hre thin em tih hi mahni leh mahni inzawh fo a tha hle. Kan harsatna leh manganna Lalpa Pathian hmaah tlan luhpui nachang kan hria em tih pawh hi kan ngaihtuah chian fo a pawimawh bawk. 

Chuvangin mihringa rinna nghat lo leh miliante hnena rinna nghat lova LALPA-a rinna nghah a that zawkzia pawh Sam ziaktu hian min lo kawhhmuh reng mai a (Sam 118:8-9). Kan sawi tawh angin kan harsatna te hi Lalpaah zel thlen thin ila, tichuan Ani chuan a tih dan a lo thiam zel a ni. I mihringpui hnena i harsatna i thlen chuan i neih ang chiah harsatna a lo neih ve kha a lo hrilh chhawng ang che ang a, tumah in chhandam bik tur in awm ngai lo vang. 

Lalpa Pathianah zel hian kan harsatna te, manganna te, mittui tlakna te hi thlen thin ila, Amah bawk hian a chinfel dan a hre zawk a, Amah vekin kan mittui tla thlengin min hrukhulsak zel dawn a ni. Amah vekin kan tana thatna turin min lo thawhsak zel bawk dawn a lo ni reng mai. Chuvangin engtiang khawpa harsatna lianin min delh pawh ni rawh se, a pharhna tur dik tak Lalpa Pathian hmaa kan pharh thin phawt chuan harsatna min chhawkzang turin kan rin Pathian khi a rinawm tawk a ni. 

Harsatna leh manganna tawk lo tur zawng chuan Pathianin min chhandam lo a ni tih erawh hre reng bawk ila. Pathian atanga chhandam hlimna (piantharna) kan lo chan hian harsatna tawk lo zawngin min chhandam lo a ni tih hi kan hriat atan a tha. He lei taksa kan put chhung hi chuan khawvel thil nen hian kan la inhransan tak tak dawn lo. Natna te, lungngaihna te, manganna te, hlimlohna te, nguina te...adt. kan la tawng zel dawn. Chutianga khawvel thila harsatna kan tawk reng chung chuan a ni Lal Isua nghawngkawl bah kan zir chhuah dawn ni. (Matthaia 11:28-30)

I harsatna sutkiansak thei lo khawpin i rin Pathian (kan rin Pathian) khi thiltithei lovin a awm lo tih hi hre reng thin la, i harsatna tê ber atanga a lian ber thlengin a hnena thlen inthlahrung ngai suh ang che.